สิ่งที่หมอยาสมุนไพรมักพบเจอเสมอก็คือ การรักษาจากแผนปัจจุบันมายาวนาน แต่ไม่หายเสียที เป็นคนไข้มาจากที่อื่นซึ่งหมดทางเยียวยารักษา จึงตัดสินใจ "ลองเสี่ยง" มาหาหมอทางเลือกอย่าง แพทย์แผนจีน
         
          ในความเป็นจริงแล้ว ระบบวิธีการคิดแบบ แพทย์แผนจีน คือการมุ่งเน้นวินิจฉัยจากสาเหตุที่แท้จริง วิเคราะห์พฤติกรรมและเข้าไปจัดการ "ต้นเหตุ" อย่างแท้จริง รวมถึงการปรับประสานร่างกายให้เกิดความสมดุล
         
          เรื่อวราวเหล่านี้ฟังแล้ว "ไม่เห็นจะต้องเสี่ยง" อะไรเลย เพียงแต่การรักษาแนวนี้ไม่ใช่แนวรักษาหลักที่คนพูดถึงกันทั่วบ้านทั่วเมืองนอกเท่านั้นและคุณหมอทั่วไปก็มักไม่ค่อยบอกหรือแนะนำ เพราะมันเป็นสิ่งที่ไม่เหมือนกันตำราแพทย์แผนปัจจุบัน ของเขานั้นเอง ต่อจากนี้คือเรื่องเล่าจากหมอยาสมุนไพรที่พบจากผู้ป่วยในหลากหลายอาการ ทุกท่านลองอ่านแล้วพิจารณาเอาเอง สิ่งใดที่ดีและมีประโยชน์ก็จงเก็บจำไว้ใช้ สิ่งใดหามิใช่ประโยชน์ก็จงปล่อยมันผ่านไป
                      
          โรคของคนหนุ่มสาว     
     ปกติแล้วปัญหาส่วนใหญ่ของคนหนุ่มสาวคือโรคจากความเครียด นำไปสู่สภาวะไมเกรนและความดัน แต่หากดูจากวัยทำงานแล้วโรคที่มักจะเป็นมากที่สุดคือ ออฟฟิศซินโดรม อาการปวดคอตึงที่บ่าไหล่ แล้วลามไปถึงด้านบนของร่างกายอย่างส่วนหัว ตรงส่วนนี้ต้องพิจารณาอาการให้ถ่องแท้ หากเป็นอาการที่ลุกลามมาจากกล้ามเนื้อหมอก็ควรจะจ่ายยาคลายกล้ามเนื้อ จากนั้นอาการก็จะทุเลาลง
     คนเรามากกว่า 70% เจ็บป่วยเกี่ยวเนื่องมาจากทางจิต ทางระบบประสาท มักป่วยแล้วไม่รักษา คิดไปเองว่านอนพักหน่อยเดียวก็ดีขึ้น จากนั้นเมื่อเป็นอาทิตย์แล้วก็ไม่ดีขึ้น จึงไปหายากิน พอกินยาแผนปัจจุบันหายไปพักนึง พอเป็นอีก ก็กินอีก จนเรื้อรังแต่หากมาหาแพทย์แผนจีน จะพบว่าโรคพวกนี้อาการมันลึกลงไป และกระทบกันเป็นทอดๆ โดยเฉพาะการทำให้จิตใจห่อเหี่ยว
     คนหนุ่มสาวเป็นออฟฟิศซินโดรม มาหาหมอโดยที่โฟกัสยังจุดอื่นๆ ก่อนแท้จริงแล้วโรคพวกนี้อยู่ที่กล้ามเนื้อ หากเป็นไม่มากกินยาอย่างเดียวก็หาย หรือถ้าเกิดผ่านการนวดมาแล้ว ต้องดูว่านวดอะไร นวดยังไง ถ้านวดเจอหมอเป็นจริงๆ หมอไทยนวดจับเส้นเขาจับกล้ามเนื้อจะเกิดการคลาย หรือถ้าเป็นมากจริงๆ ก็ต้องฝังเข็ม หลักการพวกนี้คือ ให้เลือดลมเดินสะดวก กล้ามเนื้อผ่อนคลายหายปวด
         ระบบไหลเวียนโลหิตคือสิ่งสำคัญ
     ยาสมุนไพรที่ได้ผลนั้น จะทำให้ระบบไหลเวียนโลหิตมีคุณภาพโดยสรรพคุณจะเน้นไปยังการสร้างสมดุลให้แก่เลือด หัวใจ และระบบประสาทก่อน หากเปรียบเทียบให้เข้าใจง่ายขึ้น หัวใจก็คือปั๊มน้ำ เลือดก็คือน้ำ จะต้องมีปั๊มน้ำที่ดี ระบบถึงจะทำงานราบรื่น ถ้าเกิดเราทำให้ปั๊มน้ำมีแรง ทำงานได้ดี ปลายทางก็จะได้รับน้ำที่ไหลเวียนมาเช่นเดียวกับร่างกาย ถ้าหัวใจดี ปั๊มเลือดดี ร่างกายก็จะได้ออกซิเจนมาช่วยให้ระบบในร่างกายขับเคลื่อนได้อย่างสมบูรณ์นั่นเอง
          สมุนไพรจีนรักษาสิวได้
     เมื่อเกิดสิว แพทย์แผนปัจจุบันจะมองว่าเป็น "โรคผิวหนัง" โดยจำนวนมากไปหาทางรักษากันที่ปลายเหตุ นั่นคือ มองสิวที่อยู่บนผิวหนัง ก็ไปหาทางกดสิว แต่สิ่งที่เกิดขึ้นก็คือ เมื่อหายไปแล้วก็จะกลับมาเป็นใหม่  มันยุบได้ก็แปลว่ามันจะผุดขึ้นมาได้ ถ้าสภาวะร่างกายของคนเราไม่ได้เปลี่ยนแปลง และเมื่อหนักเข้าก็จะนำไปสู่การกินยาที่เป็นสารเคมี และการเลเซอร์ซึ่งถือว่าเป็นปลายเหตุที่สุด
ในมุมมองของหมอทางเลือก หรือ ในที่นี้คือแพทย์แผนจีนจะให้สำรวจพฤติกรรมและภาวะภายในของร่างกาย อาการของสิวเกิดขึ้นจากการขาดความสมดุลของร่างกายภายใน มีภาวะร้อนและหมักหมมภายใน การทำให้ร่างกายขับของเสียออกมาได้ จะทำให้ร่างกายมีความร้อนเย็นสมดุล จะส่งผลให้ไม่เกิดอาการบนผิวหนังตามมา และ เมื่อกินสมุนไพรหรือฝังเข็มช่วยปรับสมดุล ก็จะทำให้ร่างกายอยู่ในสภาพที่สมบูรณ์ หายจากสิวฝ้า โดยวิธีนี้ไม่จำเป็นต้องปนเปื้อนกับสารเคมีใดๆ เพราะเป็นการรักษาจากธรรมชาติ
          สตรีกับอาการปวดประจำเดือน
     มีหญิงสาวนักธุรกิจท่านหนึ่ง มีอาการเหมือนผู้หญิงหลายคนคือเวลามีประจำเดือนจะมีอาการปวดท้องมากเป็นพิเศษ ปวดจนแทบไม่เป็นอันทำงาน อาการปวดเรื้อรั้งนี้เป็นมานานนับสิบปี แต่ละครั้งที่เป็นนั้นปวดจนแทบจะสลบ และต้องลางานเป็นอาทิตย์ กล่าวได้ว่าในหนึ่งเดือนต้องลาหยุดนับสิบวันเพราะอาการปวดประจำเดือน “ประจำเดือนมาไม่ปกติ ภัยใกล้ตัว”
      ผู้ป่วยท่านนี้ไม่ได้ปวดเพียงกาย แต่ยังทรมานใจอีกด้วย การกินยาประเภทแก้ปวดก็ต้องเพิ่มปริมาณมากขึ้นเรื่อยๆ อย่างไม่มีสิ้นสุด  ระดับที่กินเป็นกำมือ เมื่อได้พบแพทย์แผนจีน ก็พบทางออก..... อาการปวดประจำเดือนนี้ถือได้ว่าเป็นผลมาจากการมีของเสียตกค้างในร่างกาย และ หากไม่กำจัดของเสียออกไป สิ่งที่ตามมาคืออาจจะเป็นช็อกโกแลตซีสต์
     เมื่อคิดเช่นนี้ ก็จะเห็นว่า ส่วนสำคัญที่สุดของการรักษาคือการไปจัดการกับระบบเลือดเสีย ดังนั้น ในทางการแพทย์แผนจีน คือการไปฟื้นฟูระบบที่เกี่ยวกับการขับของเสีย เมื่อทำให้ระบบเกิดความสมดุลแล้วเสริมด้วยสมุนไพรบำรุงที่ทำให้ภายในของสตรีดีขึ้น เมื่อเลือดเสียออกไป เลือดดี้เข้ามา ทั้งระบบจึงดีอย่างสมบูรณ์ นั่นทำให้นักธุรกิจท่านนี้หายจากอาการปวดท้องประจำเดือนเป็นปลิดทิ้ง
          เอกลักษณ์ของยาจีน
     เอกลักษณ์สำคัญอย่างหนึ่งของยาจีน คือ ความขม ทำให้คนรุ่นใหม่มักกลัวยาจีน อย่างไรก็ตาม แพทย์จะบอกคนไข้เสมอว่าหากอยากหายนั้นต้องอดทนกินยาให้ครบถ้วน หากกินยาต้มไม่ไหวก็สามารถปรับไปกินยาลูกกลอนได้ และในเวลาต่อมาก็กลายเป็นยาเม็ดที่กินง่ายขึ้นกว่าเดิมอีก
     ส่วนเรื่องการกินยาจะต้องพิจารณาว่าอยู่ในขั้นตอนไหนของการกิน เพราะหากจะรักษา ก็จะต้องกินยาเพื่อให้ผ่านพ้นช่วงของการรักษาไปก่อน จนโรคที่เป็นนั้นบรรเทาเบาบางลง จึงสามารถกินยาบำรุงตามมา และยาบำรุงก็มีหลายสูตร ขึ้นอยู่กับว่าคนไข้ควรบำรุงด้านไหนให้ร่างกายแข็งแรง บางคนมีความร้อนในตัวสูง บางคนมีความร้อนในตัวต่ำ หรือบางคนปานกลาง ทำให้ต้องเลือกยาบำรุง
     บางกรณีเรียกว่า "บำรุงน้ำ" เนื่องจากร่างกายมีความร้อนสูง ธาตุไฟสูง กระหายน้ำบ่อย จนทำให้อึดอัดหน้าแดง จำต้องทำให้ภายในร่างกายมีความร้อนน้อยลง ส่วนบางกรณีเรียกว่า "บำรุงไฟ" เนื่องจากร่างกายความร้อนต่ำ เป็นธาตุน้ำเกิดความเฉื่อยชา
     สิ่งเหล่านี้คือ "ประสบการณ์" ที่เชื่อถือวางใจได้ ซึ่งคนเก่าแก่ได้มอบให้แก่ลูกหลาน เอาไว้เป็นความรู้เพื่อสุขภาพร่างกายที่แข็งแรงในปัจจุบัน